JFC POLSKA - Ceny i produkcja mleka w Polsce i UE w 2023 roku

Ceny i produkcja mleka w Polsce i UE w 2023 roku

Rok 2023 był wyjątkowy dla rynku mleka w Polsce i Unii Europejskiej. Po wzrostach cen i produkcji mleka w 2022 roku, w 2023 roku nastąpiła korekta w dół. Jakie były główne czynniki wpływające na sytuację w mleczarstwie? Jakie są perspektywy na przyszłość?

Produkcja mleka w Polsce i UE

Według danych GUS, krajowy skup mleka w 2023 roku wzrósł o 2,2% w porównaniu do 2022 roku, osiągając poziom 12,9 mld litrów. Polska była jednym z nielicznych krajów UE, które zwiększyły produkcję mleka w 2023 roku. W całej Unii Europejskiej produkcja mleka spadła o 1% do 153,6 mld litrów, co było spowodowane głównie zmniejszeniem pogłowia krów mlecznych i wzrostem kosztów produkcji.

Polska utrzymała pozycję szóstego największego producenta mleka w UE, z udziałem 8,4% w unijnej produkcji. Najwięcej mleka w UE produkowały Niemcy (29,5 mld litrów), Francja (24,1 mld litrów) i Holandia (14,2 mld litrów).

Ceny mleka w Polsce i UE

Rok 2023 przyniósł znaczne wahania cen mleka w Polsce i UE. W pierwszej połowie roku ceny mleka rosły, osiągając rekordowe poziomy. W lipcu 2023 roku średnia cena mleka w Polsce wyniosła 260,80 zł/hl, a w UE 59,86 EUR/100 kg. Były to wzrosty odpowiednio o 56,7% i 38,9% w porównaniu do lipca 2022 roku.

Wzrosty cen mleka były podyktowane wysokim popytem na produkty mleczarskie, zarówno na rynkach wewnętrznych, jak i zewnętrznych. W 2023 roku eksport produktów mleczarskich z UE wzrósł o 5,4% do 9,4 mln ton, a import spadł o 4,8% do 2,4 mln ton. Największymi odbiorcami produktów mleczarskich z UE były Chiny, Arabia Saudyjska i Stany Zjednoczone.

W drugiej połowie roku ceny mleka zaczęły spadać, co było związane ze spadkiem popytu i zwiększeniem podaży. W grudniu 2023 roku średnia cena mleka w Polsce wyniosła 227,40 zł/hl, a w UE 56,31 EUR/100 kg. Były to spadki odpowiednio o 12,8% i 5,9% w porównaniu do lipca 2023 roku.

Spadek popytu na produkty mleczarskie był spowodowany głównie pogorszeniem się sytuacji gospodarczej i społecznej w wielu krajach z powodu pandemii COVID-19 i jej nowych wariantów. Zwiększenie podaży produktów mleczarskich wynikało z poprawy warunków pogodowych i stabilizacji produkcji mleka w niektórych krajach, takich jak Nowa Zelandia, Australia i Stany Zjednoczone.

Perspektywy na 2024 rok

Prognozy na 2024 rok są niepewne i zależą od wielu czynników, takich jak sytuacja epidemiologiczna, polityka rolno-środowiskowa, zmiany konsumenckie i konkurencja na rynkach światowych. Według Komisji Europejskiej, produkcja mleka w UE w 2024 roku ma wzrosnąć o 0,5% do 154,4 mld litrów, a cena mleka ma spaść o 1,9% do 55,24 EUR/100 kg.

Według PFHBiPM, przeciętna cena mleka w Polsce w 2024 roku ma zmienić się w zakresie od -1% do +10% w porównaniu do 2023 roku, choć wzrosty cen mają dotyczyć głównie pierwszej połowy roku, a w drugiej połowie roku bardziej prawdopodobne są spadki cen. Stabilizacja produkcji u głównych eksporterów na świecie ma przemawiać za utrzymaniem relatywnie wysokiego poziomu notowań na rynku mleka. Niemniej, zwiększone ryzyko recesji i spadek siły nabywczej konsumentów w warunkach wciąż wysokiej, choć spadającej, inflacji mogą oddziaływać w kierunku spadku popytu na produkty mleczarskie.